Toscane – Azienda Agricola Agriturismo Il Moraiolo

Loro Chiuffenna is een prachtig dorp in de Pratomagno. Deze bergrug strekt zich uit ten oosten van Florence tot Arezzo.
De Sette Ponti, de weg met zeven middeleeuwse bruggen strekt zich uit langs de westflank van de Pratomagno. Loro Ciuffenna ligt aan de Sette Ponti. Rijden we vanuit Loro naar het zuiden dan geniet je op de Sette Ponti van prachtige vergezichten over het dal van de Arno met in de verte de Chiantiheuvels.
Gaan we vanuit Loro enkele kilometers de bergen in dan komen we bij de olijfbomen en het huis van de familie Bagnolesi. Dat verklaart meteen de naam van hun pas geboren agriturismo, Il Moraiolo, het olijvenras waarmee hun huis omringd is.
De woning van de familie Bagnolesi geeft een wonderschoon uitzicht over de weidse vallei, waarbij je met helder weer de Monte Amiata ziet liggen.
Cinzia, onze gastvrouw heeft drie appartementen in de verhuur. Twee grote voor vier tot vijf personen en een voor twee personen. De woningen zijn zeer comfortabel ingericht en van alle gemakken voorzien. Het zwembad zorgt in de zomer voor verkoeling.
Cinzia is een goede kok en tegen een geringe vergoeding, €20,- voor een volwassene, tovert ze en heerlijke Toscaanse maaltijd op tafel waarbij je er rekening mee moet houden, geen andere afspraken voor de avond te maken. De pizzabuitenoven wordt ook veel gebruikt. Een pizzafeest bij Cinzia en Michael zal een onuitwisbare indruk achterlaten.

Pratomagno, eeuwenoud en springlevend
Liggend in het zwembad van de camping zien we de kale bergen van de Pratomagno zich aftekenen tegen de blauwe lucht.
Een indrukwekkend, vrijwel verticale wand van klei, steen en zand vormt de scheiding tussen het dal van de Arno en de 1500 meter hoge bergen van de Pratomagno, de Balze ook wel de kliffen van de Pratomagno genoemd.
Deze kliffen zijn ontstaan door erosie. Honderdduizend jaar geleden werd de bodem van een hoog-gelegen pleistoceen meer gevuld met de gronden afgevoerd door de Arno en zijn zijrivieren. De westelijke kant van de bergen van de Pratomagno bestaand uit leem, zanderige steen, kiezelsteen en klei worden door de kracht van het water door de eeuwen gevormd tot kliffen, de Balze. Veel grote schilders uit de Italiaanse geschiedenis, zoals Leonardo da Vinci, hebben de Balze gebruikt als achtergrond voor hun landschappen. Het karakteristieke landschap benadrukt daardoor het gevoel van een zeer oud, uniek landschap. Dit is echter door de toeristen nog niet ontdekt.
Het is een ideaal gebied voor flora en fauna, zoals de gierzwaluw, de bijeneter, vlinders, insecten, klein wild, bijvoorbeeld de das, marter, wezel, haas, maar natuurlijk ook de vos, het hert en het wilde varken. Cipressen langs de wegen en paden, eiken, noten, zilverden, wilde aardbeien, helleborus, orchidee, irissen, van hoog in de bergen tot in het dal ontdek je een grote verscheidenheid aan bomen en planten.
De Pratomagno ligt ten noorden van Arezzo en aan de oostzijde vormt het de grens met de streek Casentino.
Wij rijden langs de Balze de Pratomagno in.
In het dal zijn veel olijfbomen en wijngaarden, kleine akkertjes met graan en bonen.
Het eerste stadje dat de moeite van een bezoek waard is, is Loro Ciuffenna. Het stadje is in tweeen gedeeld door een diepe ravijn ontstaan door het water van de Torrente Ciuffenna. Watervallen, uitgeslepen kloven, huizen gebouwd op de rotsen, een waterrad, prachtige vergezichten, oude stadsmuren met kappertjes, een stadje dat uitnodigt gefotografeerd te worden.
In Loro Ciuffenna zijn we uitgenodigd voor een cena. (bij wie? )
We rijden een bergweg op en rijden hoger en nog steeds hoger tot de weg eindigt bij een hek dat uitnodigend voor ons open zwaait. We staan op een top van de wereld.
Aan onze voeten ligt een wonderschoon dal waarvan het zicht zich uitstrekt van Figline (iets ten zuiden van Florence) in noordelijke richting tot bij helder weer de Monte Amiata, in het zuiden. De achtergrond wordt gevormd door de bergen van de Chianti in het westen en naar het noorden, ver weg de Apennijnen.
Het voordeel van het wonen op het platteland in vergelijking met het wonen in de bergen is dat je van zonsopkomst tot zonsondergang kunt genieten van de zon, terwijl je in de bergen daarvan altijd een deel mist, behalve wanneer je op een zuidwand woont. Deze woning echter ligt zo hoog in de bergen dat de zon bij opkomst een heldere gloed over het dal werpt en stralend de wereld in een rood kleurenpalet verlaat.
Het is een adembenemend landschap waar we in terecht zijn gekomen.
In de verte liggen de steden en stadjes waar we al zoveel jaren naar de markt gaan, ons restaurantje bezoeken, onze wijn kopen.
Meteen onder het huis ligt een gebied vol olijfbomen, van de nonno. In de verte wijst hij ons zijn overkapping van zonnepanelen. Hij is er trots op zijn olieproductie uit zijn olijven naar biodynamisch inzicht te voeren.
Naast de zonnepanelen staat zijn paardenstal. Zoals wij nieuwsgierig naar de paarden kijken staan ze ook naar ons te kijken. Alleen zijn kleinzoon mag op zijn paarden rijden.
De eigen geperste olie krijgen we mee bij vertrek, een geurige groene dikke olijfolie, duidelijk de eerste persing, heerlijk. Ik had voor de gastvrouw een flesje door mijzelf gemaakte ‘orancello’ en twee potjes ‘marmellata’ meegenomen. Italie is een land van attenties in de vorm van complimenten maar ook in de vorm van kadootjes.
Tussen de olijfbomen ligt hun zwembad met een gebouwtje ernaast dat in de toekomst een appartement gaat worden.
Mijn charmante begeleider wijst me op twee rijen vijfhonderd jaar oude cipressen. Het smalle pad tussen de bomen was de weg vanaf Loro door de bergen. Het VVV-kantoor (i) in Loro geeft de route nu als wandeladvies voor toeristen. Hoe kun je nog meer genieten van de natuur, de oudheid van het landschap, de stilte en de schoonheid van dit prachtige land.
Onder de pergola staat de tafel gedekt, maar de vader van Cinzia laat me eerst op de begane grond, het appartement zien dat voor verhuur klaar is en het gebouw naast de pergola waarin een grote houtkachel en een grote woonkeuken zijn. Geweldig geschikt voor een kookworkshop.
Verderop staat nog een gebouw waar in de toekomst twee appartementen gerealiseerd worden. Vier appartementen. Waar heb ik het eerder gehoord? Dan ben je een klein bedrijf en krijg je geen controle. In de Abruzzen, In Calabrië, In Toscane. Hierin is Noord- en Zuiditalië gelijk.
Hoe zorg je dat je uit de handen van de corruptie blijft. Italië grootste vijand.

De woning, die ze drie jaar geleden gekocht hebben is gebouwd in de 16de eeuw.
Prachtige oude balken in het plafond en muren van een halve meter dik. De kelder onder het gebouw heeft een mooie wijnvoorraad en natuurlijk staan er grote vaten olie.
De familie woont boven het appartement.
We gaan aan tafel.
Crostini met kippenlevertjes, ‘salsa nera’ en crostini met ‘olio della casa’.
‘Pasta con ragù’ en daarna vleesjes gevuld met salami en stukjes kaas.
Witte en rode wijn, groente uit eigen tuin en als dolce fruit en watermeloen.
We zitten de hele avond buiten te genieten van gesprekken die gaan over opa, die vroeger burgemeester van Loro Ciuffenna is geweest, de kinderen, de school. Het is 1 juli en de kinderen hebben al zomervakantie. De oudste is elf en gaat na de vakantie naar de ‘scuola media’. Alle scholen staan in Loro en hij gaat met de schoolbus. Daar betalen de ouders voor.
Niet alles wat verteld wordt begrijp ik, er gaat ook af en toe een gesprek in het dialect, vooral als de gemoederen verhit raken, zoals wanneer het over de beloften van Belusconi gaat ten aanzien van het onderwijs, of als het gesprek over de palio gaat. Terwijl ik mijn verhaal zit te schrijven is het geluid van helicopters niet van de lucht. Het is 2 juli, palio in Siena.
Gisteren, zegt men, is tijdens de generale repetitie een paard door een hartaanval getroffen en dood neergevallen. In plaats van strijdbaar de contrada aan de andere contrada’s te presenteren is een wijk in de rouw. Ik vraag me af of deze mensen nog een historische optocht door de wijk laten zien. Ik zal het later wel horen van bezoekers die er geweest zijn of het vanavond op de tv zien.
Nadat we allemaal van tafel zijn gegaan, lopen we naar het hek dat zorgt dat we niet in de afgrond naast de tuin lopen. We kijken over het weidse dal met alle lichtjes van de steden. Met oud- en nieuw staan alle vrienden hier langs het hek en zien hoe het hele dal zich vult met vuurwerk.
De mannen laten de verlichting van de vijver en de tuinen zien.
We staan wat te praten over koetjes en kalfjes als plotseling het licht uitvalt. Als onze ogen gewend zijn aan het duister worden we ons bewust van een zwerm van wel honderd vuurvliegjes om ons heen. Had ik al het gevoel in een sprookje beland te zijn, dan was mijn beeld nu kompleet.
Ademloos sta ik te kijken naar al die lichtjes waar we middenin staan. Tegen de berg omhoog, naar beneden in het dal, overal vuurvliegjes. Wat is dit voor wereld waar dit nog bestaat. De 11-jarige Francesco knielt neer en pakt voorzichtig een vuurvliegje van de grond. Wouw! Zou je niet elk kind een jeugd toewensen waarin het vuurvliegjes vangt?
We worden geroepen. Door alle commotie is de ‘caffè’ koud geworden en Cinzia wil nieuwe maken maar dat gaat niet gebeuren. Ik drink wel vaker koude koffie. Zoals de Italiaan zijn koffie drinkt, met een flinke lepel suiker is het toch nog genieten.
In plaats van de limoncello komt er nu een crema-limoncello op tafel en, ook weer zelf gemaakt. Daar moet ik de hand op zien te leggen. Ik maak veel likeuren maar heb nog nooit likeurcrema gemaakt, het is verrukkelijk. De bakker van Bucine is de vervaardiger.
Ik zou wensen dat we elkaar in Nederland ook zouden kennen aan de hand van de zelfgemaakte marmelade, likeur of het ingemaakte wilde varken.
Een andere wereld. En daarom zijn we hier.
Dat we vanavond op de berg zijn heeft nog een andere reden. De mensen starten een bedrijf in het toerisme en ik ga reclame voor ze maken, want ze hebben nog geen website. Voor mij een gemakkelijke klus want aandacht vragen voor zo’n paradijselijk stukje wereld is voor mij een prettige bezigheid. Eén appartement is klaar, daarvoor kunnen de gasten boeken. Ze zijn het hele jaar open. Wandelaars, fietsers, motorrijders, autorijders, alle soorten van vakantiegangers vinden hier hun weg. Wij zullen snel een bezoek brengen aan het VVV in Loro, voor wandel- en fietskaarten in deze omgeving.
De buitenkeuken is klaar, over een dag of tien hopen we onze eerste kookworkshop hier te houden. Op mijn weblog komt het programma.
Wij gaan de Pratomagno ontdekken, maar eerst ontdek ik het liefdesleven van de vuurvlieg.

De vuurvlieg is een kind van de glimworm. Over de hele wereld zijn wel 2000 soorten en er worden nog steeds nieuwe soorten ontdekt.
De volwassen vuurvliegjes gebruiken lichtsignalen om een partner op te sporen. Sommige vrouwtjes produceren daarvoor een permanent lichtsignaal. De mannetjes hebben zeer goede ogen zodat ze hun vrouwtje beter kunnen ontdekken. Er zijn soorten waarbij het mannetje een soort flitscode gebruikt, waarop de vrouwtjes reageren met een flitssignaal.
Er zijn ook soorten die overdag een geursignaal afgeven. Veel geuren hebben we waargenomen, de accacia, johannesbroodboom, de linde, jasmijn, munt, basilicum, dames, maar deze geur hebben we nog niet gelokaliseerd.
Zelfs de vuurvliegjes kiezen voor een honeymoon in Toscane.
Mieke