Pasetta vertelt
Veel markante mensen ontmoeten we op onze reizen door Italië. Een van deze bijzondere ontmoetingen is de kennismaking met de campingbaas Pasetta van La Genziana in Barrea, zuid-Abruzzen.
Geboren in 1941- als zevende van acht kinderen – zijn zijn vroegste herinneringen verbonden met de Tweede Wereldoorlog. Het hele dorp vluchtte voor de geallieerden en toen men na de bevrijding terugtrok naar het dorp was alles verwoest en leeg. Pasetta, toen 4 jaar, moest met zijn babybroertje in de la van een commode slapen. Elke avond werd hij natgeplast door zijn broertje want hij lag onder en zijn broertje boven.
Moeder probeerde geld te verdienen door zeep te maken van verschillende soorten vet en vader was net als opa wolvenvanger. Daarvoor imiteerden ze het geluid van de wolven in de hoop dat zich een dier uit de roedel losmaakte. Wolven waren een ramp voor de schaapherder en in koude tijden kwamen de wolven ook in de dorpen en stadjes op zoek naar eten.
Als kind maakten ze hun speelgoed van alles wat ze op straat vonden. Speelgoed is er nooit gekocht in die tijd. Op 11-jarige leeftijd werd het tijd geld te verdienen en stond Pasetta achter de bar in de Osteria van zijn ouders en verkocht hij wijn. Een dag in het jaar was hij vrij, op 22 februari, dan vastten de mensen. Op deze dag had de heilige maagd Maria zich geopenbaard aan de inwoners van Barrea. De mensen mochten alleen water drinken en een paar aardappels eten.
Er was veel werkloosheid. Men kocht wijn op de pof en beloofde te betalen als er weer werk was. De schulden werden opgeschreven in een schrift. Sommigen hadden een schuld opgebouwd van jaren. Men hoorde wijn in huis te hebben als teken van gastvrijheid en als gast beledigde men deze gastvrijheid door voor de wijn te bedanken.
Voordat de televisie kwam was het trefpunt voor 18 jaar en ouder de kroeg.
Pasetta leerde in deze periode hoe de alcohol en de liefde tot vrolijke maar ook tot vervelende situaties kon leiden. Hoe twee rivalen onder hetzelfde raam een sonate zongen en de volgende dag de zonnebril echt nodig hadden of hoe door een zwaar bevochten en bevochtigd kaartspelletje de winnaar in het verkeerde bed belandde.
Hoe zag het leven van de jeugd in een bergdorp in de Abruzzen eruit?
’s Zomers lopen de schapen boven in de bergen, daar wordt en werd de schapenkaas en ricotto gemaakt. Pasetta’s vader was ’s zomers hoog in de bergen en Pasetta ging elke twee dagen ’s morgens om 4 uur op weg met een rugzak eten voor zijn vader om 5 uur later, om negen uur met een rugzak ricotto terug te keren, waarna de gewone werkdag begon. Nu nog zie je hoog in de bergen, kleine nederzettingen waar schapenkaas en ricotto gemaakt wordt.
Pasetta is klein van stuk, daarom had men achter de bar een verhoging gemaakt zodat het kind Pasetta groter leek en opgewassen was tegen de uitspattingen die plaatsvonden wanneer er teveel alcohol was gedronken.
De laatste periode voor Pasetta in militaire dienst ging haalde hij zijn stenodiploma waaraan hij tijdens zijn militaire dienst veel plezier heeft beleefd.
Op 21-jarige leeftijd ging Pasetta in militaire dienst. Door middel van een vriend kreeg hij daarna een baan in Chiasso-Zwitserland bij een import- exportbedrijf, een leerschool voor het leven van anderhalf jaar.
De vriendin van Pasetta was naar Amerika vertrokken en in plaats van terug te keren haalde ze ook Pasetta over naar de nieuwe wereld te komen. Zonder werk of familie kon men geen Amerikaans staatsburger worden, maar Pasetta’s familie had de bar omgebouwd tot een restaurant en zo kon Pasetta bij de wereldtentoonstelling in New York in 1965, als toeristenmanager een pas en visum krijgen. Er volgde een periode van zeer moeizaam werk vinden, de weg vinden, de taal leren, kortom integreren. De periode waarin met veel nationaliteiten gemeenschappelijke problemen werden opgelost.
In 1967 trouwde Pasetta, de manier om in Amerika te mogen blijven. Ze gingen vier weken op huwelijksreis naar Noord-Italië en daarna naar Barrea. Het afscheid nemen van zijn geliefde bergen daarna viel hem zeer zwaar.
Er volgde een periode van hard werken. Drie verschillende banen tegelijk. Pasetta werkte ’s morgens in een laboratorium de rest van de dag was hij verkoper in een winkel en op zondag tuinman. Hun huis voor twee personen was te klein toen de eerste baby geboren werd. Met hulp van een Tsjechische vriend vonden ze een huis 60 km ten noordwesten van New York, ver van het werk, omringd door bossen en meren. Na enkele maanden kreeg Pasetta een baan dichter bij huis.
’s Nachts werkte hij nu in een fabriek waar onderdelen gemaakt werden voor de bommen voor de Vietnamoorlog. Deze oorlog bracht het volgende probleem, want om in Amerika te kunnen blijven werden hij en zijn vrouw Amerikaans staatsburger en konden ze opgeroepen worden voor deze oorlog.
Na de oorlog was hij meteen zijn baan kwijt. Vooral zijn lengte was vaak een probleem om een baan te krijgen. In een plasticfabriek kreeg hij eindelijk een baan voor de nacht, maar het stonk er, er was veel lawaai, en de hitte die nodig was voor het smelten van het plastic was verschrikkelijk. Zijn slechtste baan in de zevenenhalf jaar in Amerika. De andere banen als tuinman, en verkoper in de supermarkt had hij ook nog steeds.
Pasetta ontdekte dat in deze nieuwe wereld enkele menselijke waarden ontbraken; mensen werden zonder pardon ontslagen, bij bedrijfsongevallen stonden mensen zonder verzekering op straat.
Wat was eigenlijk die Amerikaanse droom?
In 1971 krijgt Pasetta bezoek van zijn vader die vertelt hoe de thuissituatie verandert en in 1973 na 16 verschillende banen komt het gezin terug naar de Abruzzen.
Wat Pasetta als groot probleem ervaart in Italië is dat de mensen te weinig houden van hun land, te weinig politici houden van hun baan en brengen hun land, de tuin van de wereld, schade toe.
Terug in Barrea
Met de hulp van zijn vader produceert Pasetta, zoon en kleinzoon van herders nu kaas. Ze starten op de traditionele manier maar dat gaat niet goed en er moet veel van de kaasproductie worden weggegooid. Pasetta koopt een restaurant in Castel di Sangro, 20 kilometer verderop en probeert er vier jaar lang een succes van te maken. Dan krijgt hij de mogelijkheid in 1978 naar Barrea terug te komen want een stuk land van zijn vrouws familie mag verkocht worden en hij begint een camping. Er zal een subsidie voor toerisme in Barrea komen voor de bouw van gebouwen, maar tot nu is het beloofde geld niet uitgekeerd; de grote teleurstelling van Pasetta. Twee kleine kinderen, geen geld en lekkage in het restaurant.
In mei 1984 ontstaat grote paniek in Barrea vanwege een aardbeving. De camping wordt gevorderd door de gemeente, maar weinig mensen zijn coöperatief. De meeste mensen veroorzaken een hoop problemen. Er werkt bijvoorbeeld maar een telefoon en dat is die op de camping.
Pasetta moet naar zijn restaurant om te zien hoe de schade is. Als hij terugkomt is de camping geblokkeerd door soldaten hij mag zijn eigen camping niet meer op, zijn camping staat vol militaire barakken.
In 1992 wordt het restaurant verkocht. De camping is het hele jaar open en Pasetta woont nu zelf op het terrein.
Pasetta noemt zijn camping ‘Het kleine paradijs’ met in het dal het meer, omgeven door de Apenijnen in het centrum van het nationaal park van de Abruzzen.
De voldoening die het werk op de camping geeft, heeft hij zijn hele leven nergens zo gevoeld.
Pasetta maakt zelf likeur, plukt wilde spinazie in de bergen en geniet verder van alles wat zijn geliefde bergen bieden: wandelen, klimmen, fietsen, skiën, en dat alle momenten van de dag en de nacht. De bergen bij zonsopkomst en -ondergang.
Hij kent de bewoners van de bergen, behalve de wolven heeft Pasetta ook een beer, diep in de ogen gekeken.
Pasetta schrijft, maakt gedichten, speelt in de passiespelen met Pasen, heeft veel tijdschriften in veel verschillende landen gehaald, de paus de hand gedrukt en vertelt zijn verhaal op de televisie.
Thuis in de Abruzzen bloeit Pasetta, is hij gelukkig. Hij heeft zoveel innerlijke kracht dat hij vanuit zijn thuis, reizen maakt naar Australië, Nieuw-Zeeland, Duitsland.
Hij organiseert grote internationale sportactiviteiten in zijn geliefde bergen.
De bergen rondom Barrea zullen Pasetta blijven fascineren, activeren en geven hem innerlijke rust en rijkdom. Hij ervaart de grootsheid van de schepping en voelt zich nietig en klein.